Φροντίδες της ελιάς κατά τη χειμερινή περίοδο

                                               Καλλιεργητικές πρακτικές

Για την καλλιέργεια της ελιάς, η περίοδος του χειμώνα είναι κρίσιμη για τη διαχείριση των ασθενειών. Η συγκομιδή συχνά συνδυάζεται με το κλάδεμα και άλλες καλλιεργητικές πρακτικές.

• Δεν επιτρέπεται η ενσωμάτωση κλαδιών και φύλλων για τη βελτίωση της δομής του εδάφους σε περιοχές που υπάρχουν προσβολές από βερτισιλλίωση της ελιάς, γιατί έτσι αυξάνεται το παθογόνο στο έδαφος. Η ασθένεια προκαλείται από το μύκητα Verticillium dahliae, που επιβιώνει στο έδαφος με τη μορφή ανθεκτικών μορφών ( μικροσκληρώτια ) για 8 - 14 χρόνια. Το παθογόνο μολύνει το φυτό από τις ρίζες, αποικίζει τα αγγεία του ξύλου και τα σπόρια μεταφέρονται σε διάφορα σημεία της κόμης ( φύλλα ) του δέντρου. Σε μεγάλα δέντρα, η ασθένεια εκδηλώνεται με τη μορφή ημιπληγίας ( ξήρανση μιας πλευράς του δέντρου ) ή ξήρανση μεμονωμένων κλαδιών. Στα νεαρά φυτά, η βερτισιλλίωση μπορεί να προκαλέσει και ξήρανση ολόκληρου του δενδρυλλίου.
• Η καταστροφή των ζιζανίων να μη πραγματοποιείται με κατεργασία του εδάφους ( όργωμα, σβάρνισμα ), αλλά με χορτοκοπή ή χημική ζιζανιοκτονία, γιατί οι πληγές στις ρίζες ευνοούν τη μόλυνση από το βερτισίλλιο.
• Το κλάδεμα θα πρέπει να ξεκινάει από τα υγιή δέντρα. Προσβεβλημένα τμήματα του δέντρου ( κλάδοι που έχουν ξεραθεί από την βερτισιλλίωση ή από άλλες ασθένειες ) θα πρέπει να αφαιρούνται και να καταστρέφονται με φωτιά. Εναλλακτικά, μπορεί να εφαρμοστεί κομποστοποίηση των υπολειμμάτων, που οδηγεί στην παραγωγή καλής ποιότητας φυτοχώματος.
• Θα πρέπει το φθινόπωρο, πριν από την έναρξη των βροχών, να έχει προηγηθεί ψεκασμός με χαλκούχα, αν στην περιοχή ενδημεί κυκλοκόνιο ( μύκητας Spilocaea oleagina ), που σχηματίζει χαρακτηριστικές τεφροκαστανές κηλίδες στην πάνω επιφάνεια των φύλλων, σαν ''μάτι παγωνιού'' ή κερκόσπορα ( μύκητας Pseudocercospora cladosporioides ) με χαρακτηριστικό γκρίζο σχηματισμό ( καρποφορίες ) στην κάτω επιφάνεια των φύλλων.
• Ψεκασμός με χαλκούχα θα πρέπει επίσης να πραγματοποιείται αμέσως μετά απο χαλαζόπτωση ή παγετό, αλλά και όταν πραγματοποιείται συλλογή καρπού με ράβδισμα και βροχερό καιρό για προστασία από το βακτήριο της καρκίνωσης ( Pseudomonas savastanoi pv. savastanoi ). To βακτήριο επιβιώνει στα χαρακτηριστικά καρκινώματα ( κόμπια ) αλλά και πάνω στα φύλλα ( επιφυτικά ) και μολύνει μέσω των πληγών.
• Αν υπάρχει έλλειψη βορίου, πρέπει να πραγματοποιείται προσθήκη βόρακα την περίοδο του χειμώνα ( προσοχή στη δοσολογία ). Τα πρώτα συμπτώματα εκδηλώνονται στα νεότερα φύλλα, με χλώρωση ( κιτρίνισμα ) της κορυφής τους. Σε προχωρημένες προσβολές, τα φύλλα γίνονται ροπαλόμορφα και παρατηρείται μικροφυλλία. Οι κλάδοι αναπτύσσονται με μορφή ''σκούπας'' ( βλάστηση πολλών πλάγιων κλαδίσκων ). Τα δέντρα παρουσιάζουν μειωμένη ανθοφορία λόγω σχηματισμού μόνο ξυλοφόρων οφθαλμών.
• Τέλη χειμώνα με αρχές άνοιξης ( Μάρτιος - Απρίλιος ) να πραγματοποιείται επιμελές κλάδεμα καθαρισμού από καρπούς ''μούμιες'' ( αφυδατωμένες ελιές ) και ξηρούς κλαδίσκους, ώστε να απομακρύνονται οι εστίες μόλυνσης από προσβολές από το γλοιοσπόριο ( Colletotrichum acutatum, C. gloesporioides ). O μύκητας επιβιώνει πάνω στην αφυδατωμένη ( σταφιδιασμένη ) επιφάνεια των καρπών της ελιάς που παραμένουν πάνω στο δέντρο από την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο. Σε περιοχές με μεγάλες προσβολές από το γλοιοσπόριο, θα πρέπει στις αρχές Απριλίου να γίνεται ένας προληπτικός ψεκασμός με χαλκούχα.

Γράφουν οι Αλίκη Τζίμα και Επαμεινώνδας Παπλωματάς

Εργαστήριο Φυτοπαθολογίας

Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Επιστρατεύονται drone στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής

 Οι επιστήμονες που μελετούν το λιώσιμο των πάγων στην Αρκτική έχουν ένα νέο εργαλείο για την κατανόηση του φαινομένου.

Η Roberta Pirazzini ξεκίνησε μια αποστολή της Αρκτικής για να κάνει κάτι που κανείς δεν είχε δοκιμάσει ποτέ: να στείλει ένα drone κοντά στον Βόρειο Πόλο.

Οι αισθητήρες στο drone θα εκτιμήσουν την ακτινοβολία του ήλιου που ανακλάται από τον πάγο, μία μέτρηση, η οποία είναι το κλειδί για την κατανόηση της ποσότητας της ηλιακής ακτινοβολίας που απορροφάται από τη Γη και της ποσότητας που αντανακλάται πίσω στην ατμόσφαιρα. Ουσιαστικά πρόκειται για έναν από τους επιστημονικούς γρίφους, η λύση του οποίου μπορεί να βοηθήσει να προβλεφθεί πόσο γρήγορα θα λιώσουν οι πάγοι στην περιοχή.

Η μέτρηση αυτή γίνεται πιο σημαντική καθώς ο πάγος συρρικνώνεται. Οι λευκές επιφάνειες του πάγου της Αρκτικής αντανακλούν την ηλιακή ακτινοβολία πίσω στην ατμόσφαιρα, ενώ οι μπλε επιφάνειες του ωκεανού την απορροφούν. Όμως όλοι οι πάγοι δεν είναι εξίσου ανακλαστικοί, και οι επιστήμονες προσπαθούν να καταλάβουν πόσο απορροφάται η ηλιακή ακτινοβολία από τον πάγο που κάθεται κάτω από τα ρηχά νερά που λιώνουν καθώς οι θερμοκρασίες παραμένουν θερμότερες.

Αλλά το να πετά ένα drone στο βόρειο τμήμα του πλανήτη δεν είναι εύκολη υπόθεση. Τα αεροσκάφη και τα ελικόπτερα αντιμετωπίζουν προβλήματα κοντά στον Βόρειο Πόλο, επειδή οι δορυφόροι πάσχουν σε θέματα ακριβείας. Αυτό δημιουργεί αυξανόμενη σύγχυση στην πλοήγηση, ειδικά όσο πλησιάζει ένας πιλότος στον Βόρειο Πόλο και τα αεροσκάφη της Pirazzini θα πετούσαν πιο κοντά από ποτέ.

Μιλώντας για την εμπειρία της, η Pirazzini σημείωσε ότι «οι συνθήκες ψύξης ήταν ο κύριος εχθρός μας », και πρόσθεσε ότι απαιτούνται πολύ λεπτές, μικρές κινήσεις για να χειριστεί κανείς το drone. «Όταν το χέρι σας παγώνει χάνετε την ευαισθησία, τα δάχτυλά σας δεν μπορούν πλέον να ελέγχουν τις λειτουργίες», επισημαίνει.

Η Pirazzini και μια συνάδελφός της, η Henna-Reetta Hannula, πέρασαν αρκετούς μήνες εκπαίδευσης στο Φινλανδικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο, όπου τεχνικοί σχεδίασαν και δημιούργησαν ένα εξελιγμένο σύστημα πλοήγησης ικανό να ανταποκρίνεται ακραίες καιρικές συνθήκες.

«Η αλλαγή του κλίματος πιθανότατα θα αναγκάσει τη διοργάνωση περισσότερων αποστολών όπως αυτή, διότι θα υπάρχει η επιθυμία να κάνουμε κάτι, να κατανοήσουμε τις επιπτώσεις», λέει ο Pirazzini. «Αυτή η αποστολή έχει δημιουργήσει νέους δρόμους για έρευνα. Νιώθω ότι έχω την ευθύνη να την αξιοποιήσω στο έπακρο», αναφέρει.

Πηγή: Insider.gr, Bloomberg